Onze gastheren van de twee dagdelen waren:

  • Ard en Arnoud op de Weegh, onderzoekers en schrijvers van autoboeken.
  • Jan Vogels (o.a.) bestuurder van de Stichting de Eindhovense Molens.

Hierna een samenvatting / beeld van de presentatie en de rondgang door de Collse Molen.

Ard en Arnoud op de Weegh en de zogenaamde Schlumpf Affaire.

Ofwel het verhaal rondom de affaire achter de mooiste autocollectie ter wereld. We hebben het nu over het leven in de Elzas in de oorlogsjaren en de goede jaren daarna. De gebroeders Fritz en Hans Schlumpf waren textielmagnaten en op slimme wijze bouwden zij hun textielimperium uit.

fritz schlumpf mulhouse 1
Fritz Schlumpf Mulhouse

                                                                                                    

Mulhouse

Met hun rijkdom begonnen zij met het verzamelen van klassieke auto’s met name Bugatti’s. Je kunt wel zeggen dat sprake was van verzamelwoede. De wagens werden door vele textielarbeiders, vaak op het werk, gerestaureerd. Uiteindelijk leidde dat tot een unieke verzameling.

Op dit moment maakt deze verzameling prominent onderdeel uit van de rijkdom van het museum “Cité de L’Automobile” in Mulhouse. Een globale inschatting van de erfenis Schlumpf komt uit op een waarde van zo’n 1,5 miljard euro. In Mulhouse bevinden zich zo’n 100 Bugatti’s. !

Maar de economie kent ook wel eens een neerwaartse spiraal. In de jaren 60 begon de klad te komen in de textielindustrie. De gebroeders wilden toen hun fabrieken verkopen. Maar daar was totaal geen belangstelling voor. De werknemers zagen het al gebeuren. Er was in die streek geen ander werk meer. Geen werk, geen toekomst. Maar wel een fabriekshal vol met de meest kostbare klassiekers. De beide broeders Schlumpf werd het te heet onder de voeten en zij vluchtten naar Zwitserland. De Franse rechter veroordeelde de broers vanwege malversaties. Zij zouden voor hun hobby geld hebben onttrokken van middelen uit de textielfabriek. Vele processen volgden. Ard en Arnoud hebben in deze kwestie (9 jaar lang) minutieus onderzoek gedaan. Ze hebben het ware verhaal ontdekt dat achter de grootste autocollectie ter wereld schuilt.

De conclusie van hun speurwerk is: Het was allemaal niet zo negatief als werd voorgespiegeld. De broers waren op het moment van verval van hun fabrieken zelfs bereid de volledige verzameling klassieke auto’s te verkopen om hun bedrijf te redden.

 IMG 1750
Presentatie aan de hand van een beamer

Dit verhaal en de conclusie die de broers Schlumpf rehabiliteert zijn terug te vinden in het boek van Ard en Arnoud op de Weegh:  “Schlumpf, de affaire achter de mooiste autocollectie ter wereld”. Zeer lezenswaardig.

De hele dag waren we voorzien van koffie. Even een lunch genomen en hup weer aan de slag. Voor de luisteraars niet al te moeilijk.

 

Jan Vogels verzorgde een rondgang over de Collse watermolen.

Het verhaal werd al rondwandelend verteld.

De Collse Molen ligt in het dal van de Kleine Dommel in de Urkhovense Zeggen. De ligging is natuurlijk van belang voor de aan- en afvoer van het water. Alhoewel de Opwettense molen redelijk in de buurt ligt is de stroomkracht van het water meestal voldoende om de molen te laten draaien.

In volle werking kon de molen 400 kg veevoer per uur malen.

                           

Dit gebeurde totdat de intensieve veehouderij opkwam en het gemengde boerenbedrijf verdween. En daarmee ook de noodzaak voor de graanteelt. Mengvoeder werd de nieuwe lijn. De molens kwamen, in de jaren zeventig, stil te staan.

De oliemolen werd gebruikt voor het (pletten en malen) persen van oliehoudende zaden als kool- en lijnzaad en soms ook hennepzaad. De lijnolie werd “geslagen” en als grondstof gebruikt in de levensmiddelen- en de verfindustrie. Vroeger werd de olie ook in olielampen toegepast.

Het proces wordt vaak gedaan met toevoeging van warmte. De koud geslagen olie heeft een perfect smerend vermogen en werd destijds gebruikt voor het smeren van zware en zwaarbelaste assen en spillen. De meeste oliemolens waren vanaf de jaren 1910 / 1920 niet meer lonend en kwamen dan ook stil te staan.

Vincent van Gogh heeft jaren in Nuenen gewoond en vele van zijn imposante werken zijn dan ook gebaseerd op feitelijke beelden uit die omgeving. Zo heeft hij ook in het jaar 1884 de Collse watermolen geschilderd. Enige jaren terug heeft het Noord Brabants Museum dit werkstuk voor enige miljoenen aan hun collectie toegevoegd.

Linksboven het Van Gogh replica

Inmiddels is de Stichting “De Eindhovense Molens” opgericht met als doelstelling te bevorderen en verzekeren van de instandhouding van de door water- en windkracht aangedreven molens in de gemeente Eindhoven. Zij hebben er ook voor gezorgd dat de verwaarloosde molen weer draait en in ere werd hersteld. Jan Vogels en een enthousiaste groep vrijwilligers zorgt daarvoor.

Het was een heerlijke en prima verzorgde sleutel dag.

Heren Jan, Ard en Arnoud         CHAPEAU      daarvoor.